Cho con tất cả yêu thương...

TT - Câu chuyện dạy con của một bà mẹ với phương pháp không dùng bạo lực, chỉ dùng tình yêu thương để giáo dục con.

Sinh bốn nhóc, năm một, lại toàn là trai, nhóc lớn chưa đầy mười tuổi, nhóc nhỏ hơn sáu tuổi, tuy thương con nhưng có lúc tôi phát cáu và bất lực với những trò nghịch ngợm, phá phách của đám nhỏ.

Phòng suy nghĩ!

Hai nhóc chọc phá nhau, khóc lóc, giành đồ chơi, chạy tới méc ầm ĩ. Tôi nói nhẹ nhàng nhưng nghiêm và dứt khoát bảo nhóc lớn: "Con đi theo má!". Nhóc lớn tỏ vẻ giận, chưa chịu đi ngay, ráng đứng phân bua. Tôi lặp lại, giọng dứt khoát hơn, bảo con đi theo tôi.

Dạy con thắng không kiêu, bại không nản, để sau này con có lỡ rớt một cuộc thi hay gặp thất bại sẽ không quá chán chường, thất vọng và buông xuôi trong cuộc sống.

Đưa con vào một phòng khác, tôi bảo con ngồi trước mặt, nhìn thẳng con và nhẹ nhàng điềm tĩnh nói với con những điều phải trái. Nhóc lớn tuy miệng nói xin lỗi nhưng vẫn có vẻ chưa bằng lòng, thái độ còn hậm hực lắm. Tôi bảo con: "Bây giờ con ngồi đây, từ giờ trở đi đây sẽ là "thinking room" (phòng suy nghĩ). Khi nào làm sai, con sẽ vào đây và suy nghĩ về những điều con làm. Má để con ngồi đây mười phút và không được rời khỏi phòng trước khi má cho phép. Sau đó trả lời má những câu hỏi sau...".

Tôi đưa ra những câu hỏi để con hiểu lý do tôi xử sự với con như thế, tại sao con phải cần làm như thế... Nói rồi tôi rời khỏi phòng, gọi nhóc nhỏ vào một phòng khác. Tôi cũng áp dụng phương pháp trên với nhóc nhỏ... Tôi chọn cách nói chuyện riêng là để con không xấu hổ trước mặt anh em của mình khi bị mắng, cũng như con cảm thấy mình trưởng thành hơn, được tôn trọng hơn.

Để nhóc nhỏ ngồi đó, tôi quay lại với nhóc lớn và nói chuyện cùng con. Sau mười phút ngồi chờ, con có vẻ bình tĩnh hơn, không còn hậm hực nhiều như trước. Nhóc biết em của mình cũng đang bị phạt bên kia, hiểu rằng tôi xử sự công bằng nên không trách tôi bênh em hơn thương nhóc nữa. Nhóc trả lời các câu hỏi tôi đặt ra trước đó, tôi giải thích thêm cho nhóc những đúng sai trong hành vi, cư xử. Xong, tôi ôm nhóc vào lòng nựng nịu, nhóc mắc cỡ nhưng vui ra mặt. Cái ôm sau cùng của tôi là để nhóc hiểu những điều tôi vừa làm không phải trách giận con và nhóc luôn là đứa con yêu quí của tôi!

Thưởng điểm để khuyến khích con!

Hằng ngày, tôi dùng hình thức thưởng điểm để khuyến khích con. Sẵn chương trình tính toán của Microsoft Excel, tôi tạo hồ sơ cho mỗi nhóc, cho điểm ngoan, trừ điểm phạt. Chương trình vi tính tự tính toán kết quả để mấy nhóc thích thú khi nhanh chóng nhìn thấy tổng số điểm mình đạt được trong ngày, trong tuần, trong tháng. Điểm thưởng sẽ qui ra tiền, tôi sẽ cho khi con đi chơi hoặc cần mua món gì. Các nhóc sẽ phải ráng ngoan để lấy điểm mà mua món mình cần chứ tôi không tự nhiên cho như trước đây.

Có khi mệt quá tôi kềm không được, nổi nóng. Sau này có lần giật mình thấy thằng nhỏ thể hiện cách nóng giận như của mình, tôi suy nghĩ thật nhiều, cố gắng học cách kiềm chế cơn giận và đổi phương cách giáo dục.

Sau một thời gian tính điểm trên Excel để con biết cách cộng và trừ những điều được và chưa được, tôi đưa mỗi nhóc một cuốn nhật ký có ghi sẵn ngày. Bây giờ các con sẽ có trách nhiệm ghi vào sổ những điều được và chưa được trong ngày, tự tính điểm cho mình theo danh sách đã liệt kê của tôi. Làm vậy con sẽ ý thức hơn những điều mình làm, cũng là cách để con luyện thêm chính tả.

Tôi linh hoạt trong việc tính điểm cho con, thỉnh thoảng tôi tăng đôi, tăng ba số điểm thưởng; khi nói trước, khi bất ngờ cho thêm điểm sau khi các con thật ngoan vào ngày hôm đó. Hình thức thưởng điểm này quả có tác dụng nhiều. Con vừa phải ngoan hơn để cố gắng lấy nhiều điểm, vừa học cách tự mình tiết kiệm số tiền kiếm được, bớt đi chuyện xin thêm để mua đồ khi đi chơi, vì bây giờ cần gì thì cứ việc lấy điểm thưởng ra mà mua.

Buổi tối dạy các con học, tôi cũng áp dụng điểm thưởng lên bài các con làm. Với tôi, con làm bài được hay không được không quan trọng lắm, quan trọng nhất là hành vi, thái độ ứng xử. Có khi nhóc lớn làm bài không xong, tôi vẫn khuyến khích cho thêm điểm với lý do con biết tập bình tĩnh và không hấp tấp khi giải quyết một bài toán.

Buổi tối, đưa các con vào giường ngủ, tôi chọn đọc một câu chuyện hay. Vừa để giải thích với con những từ ngữ lạ trong sách, vừa để con hiểu thêm cách sống, những điều nhân nghĩa ở đời, về cách tha thứ, thông cảm và những thương yêu...

Cuộc sống của tôi khá bận rộn, nên đã có lúc tôi chỉ dạy con qua loa. Về sau nghĩ lại, thà mất nhiều thời gian cho con trong một thời gian để ổn định nếp sống, nếp suy nghĩ của con còn hơn la rầy con lấy có, hậu quả không chỉ cho riêng tôi mà còn cho các con, cho xã hội sau này.

Dĩ nhiên, như người ta hay nói, cha mẹ sinh con trời sinh tính. Không phải tôi dạy đúng thì chắc chắn con phải sống tốt. Nhưng với tình yêu thương con, tôi nghĩ tôi sẽ làm cho con những gì mình có thể, để sau này dẫu sóng đời có đẩy xô con về bến bờ nào, nhìn lại tôi cũng sẽ không quá ân hận.

CHÂN TÂM (Melbourne)