Khoảng mấy tháng sau ngày lịch sử đã qua một trang mới, không biết Bố tôi mua được ở đâu trên Sàigon mang về một lô thật nhiều sách, nhưng sách truyện thì không có mấy, mà toàn là sách nghiên cứu lấy lá số tử vi, bói bài, xem chỉ tay! Tôi cũng mở ra xem thử vài trang, cuối cùng đành gấp lại, vì tôi chẳng hiểu gì cả. Chị tôi may mắn hơn đã nhanh tay lượm được trong đống sách mấy cuốn truyện của nhà văn Lệ Hằng và Quỳnh Dao, còn sót lại phần tôi một vài cuốn Tuổi Hoa Xanh, Tuổi Hoa Đỏ... Tôi lân la chờ chị đọc xong bèn hỏi mượn, không ngờ bà chị tôi quắc mắt rồi lên giọng: “Còn bé, chưa đọc được mấy cuốn sách này!” Lúc đó tôi tức ghê lắm, vì chị đâu có hơn tôi bao nhiêu tuổi, chiếu theo giấy khai sinh, bà chị chỉ hơn tôi đúng 1 tuổi rưỡi, vậy là tôi đành “ngậm đắng nuốt cay” về an phận với mấy cuốn Tuổi Hoa kia.
Thời gian lúc đó đi qua thật chậm, bốn đứa lớn chúng tôi đều phải nghỉ học,việc đến trường chỉ dành cho các em, chợ búa buôn bán cái gì cũng ế ẩm. Tôi nhớ chỉ cách đó mấy tháng trước thôi: tuy Bố Mẹ tôi không có nhà lầu xe hơi như người khác nhưng căn nhà gia đình chúng tôi ở ngoài mặt phố, lại gần chợ nên dạo đó rất thuận lợi cho việc buôn bán. Bố tôi làm nghề may còn Mẹ tôi mở cửa hàng bán vải ngay tại nhà. Cuộc sống tương đối sung túc nếu không nói là khá giả và vì ở gần chợ nên cái ăn thức uống trong nhà lúc nào cũng đầy đủ. Vậy mà chỉ trong chốc lát... mọi sự đã thay đổi, mấy đứa lớn chúng tôi cũng tự kiếm cho mình một thời khoá biểu mới. Chị em tôi chia nhau ra với công việc nhà, để một phần nào giúp Bố Mẹ, trong lúc các người còn phải chạy đôn chạy đáo lo cho đàn con ngày hai bữa cơm độn, lúc thì khoai lang hoặc khoai mì, khi thì ăn độn với mì sợi được phân phối bởi hợp tác xã lúc bấy giờ. Những lúc rảnh rang một chút, Bố tôi nghiên cứu lấy lá số tử vi cho cả nhà, cộng cả Bố Mẹ vị chi tất cả 14 người! Bỗng một hôm Bố tôi ngưng tay viết và nói lớn:
- Cái Hằng nhà mình mai mốt lấy chồng xa xứ, số tử vi của nó bảo thế và người sau này lấy nó, vóc dáng to lớn lắm!
Có đôi lúc tôi ngồi suy nghĩ vẩn vơ, rồi nghĩ đến câu nói của Bố hôm nào, tôi tự nhủ thầm, năm nay mình 15 tuổi, cả đời có đi đâu ra khỏi con phố này, quanh đi quẩn lại cũng từ nhà ra chợ, rồi từ chợ về... xa hơn một tí đến nhà thờ đi lễ, xong về nhà. Một lần ca đoàn đi picnic ở Lái Thiêu, tôi đã xin phép Bố tôi trước cả hai tuần, ấy vậy mà đến hôm đi, tôi vừa xách xe đạp ra sân, đã nghe Tổng Tư Lệnh [Bố tôi] chỉ thị: “Không có đi đâu hết, ở nhà!” thế là tôi tiu nghỉu như mèo bị cắt tai, đành dắt xe trở vô mà lòng buồn vô hạn... Gia đình tôi kỳ cục lạ, các anh tôi, muốn đi đâu cũng được còn phe con gái chúng tôi muốn đi đâu thật là gian nan, trắc trở !
Nhưng đến một hôm không hiểu sao gia đình bàn cho tôi đi vượt biên. Thời gian này sự đi lại của tôi lại càng bị hạn chế, cứ như tù bị giam lỏng, vì ở nhà dặn không được đi đâu xa để lỡ “người ta” gọi còn đi cho kịp chuyến... Xét cho cùng đi gần còn không xong nói gì tới đi xa... nhưng tôi cũng len lén thỉnh thoảng bỏ giấc ngủ trưa để đi thăm những chốn mà một thời rất gần gũi với tôi. Đầu tiên tôi ghé về trường cũ, tôi chỉ đứng nhìn ngôi trường cho đỡ nhớ vì lúc đó đâu còn Thày Cô với bạn bè. Dĩ nhiên tôi không dám đi lâu, nên mỗi lần tôi đến một chỗ thôi. Lần khác tôi vào nghĩa trang thăm mộ Ông Nội, cầu nguyện với ông xin Chúa cho tôi đi được bình an, lúc ra về chiếc xe đạp tự dưng tuột xích, làm tôi hoảng sợ quá vì chung quanh toàn những ngôi mộ không một bóng người, cuối cùng tôi vừa lâm râm khấn Ông Nội giúp, vừa cố gắn cái dây xích vào, khi được là tôi cắm cúi đạp xe một mạch ra khỏi nghĩa trang như bị ma đuổi....
Một hôm tôi đến thăm lại cô giáo cũ, người đã dạy tôi tập viết, tập đọc năm tôi học lớp Mẫu Giáo, nhưng khi đến nơi tôi không tìm được căn nhà của cô giáo ngày xưa nữa. Lần đó tôi buồn vô hạn, vì không biết cô giáo của tôi đi đâu rồi, tôi ra về mà nước mắt rưng rưng ! Và hầu như chiều nào tôi cũng đến nhà thờ đi lễ, tôi nửa bán tín bán nghi, có phải tôi sắp đi thật xa không? Với bao nhiêu công chuyện, theo thời gian, tôi cũng quên bẵng luôn lời tử vi của Bố lấy cho tôi ngày xưa!
Có một điều tôi tin tưởng tuyệt đối là tôi được ơn trên thương che chở cách riêng nên chuyến đi của tôi chỉ mất ba ngày bốn đêm là đến MãLai. Sau được chuyển qua đảo, ở đúng sáu tháng tôi được gia đình Chú Ba bảo lãnh sang Mỹ. Có lẽ thời gian đó những thuyền nhân “Boat People” chỉ là con số mới bắt đầu, một phần tôi ở diện trẻ em không thân nhân dưới 18 tuổi nên không ở lâu như những người tỵ nạn đến sau này... Ba năm sau Bố tôi dẫn theo hai đứa em trai của tôi cùng đi vượt biên. Sau này Bố con tôi dọn về một khu chung cư khác, với hoàn cảnh bấy giờ, gia đình tôi ở cùng dãy chung cư với một số người ‘ngoại đạo’. Hàng xóm làng giềng không như bên VN, lại là người tứ xứ, rồi vì giờ giấc đi làm khác nên cũng hiếm có dịp nói chuyện với nhau.
Lúc đó còn đi học, trong lớp tôi quen với Chị Xuân. Thật tình buổi đầu tôi không biết chị là người Việt. Thấy tôi hay đứng đợi xe buýt lúc tan học,chị ngừng xe lại và hỏi cho tôi quá giang. Tôi thật ngạc nhiên khi nghe chị nói tiếng Việt vì khuôn mặt của chị Xuân không giống người Việt Nam. Chị trông giống người Mễ hơn, có lẽ vì chị có nước da ngăm ngăm với đôi mắt thật to, hàng lông mi cong vút dưới cặp chân mày đậm. Có lúc nhìn chị giống người Ai Cập, Sau này chị cho tôi biết Ba chị là người Pháp lấy Mẹ người Việt. Tôi “mê” nhất ở chị cách phát âm của người miền Nam 100%. Chị Xuân thông thạo bốn ngoại ngữ làm tôi cứ phục lăn ra. Thường trong lớp trao đổi bằng tiếng anh là chính, nhưng thỉnh thoảng chị nói xen kẽ tiếng Việt. Mỗi lần như thế tôi không khỏi lắng nghe vì chất giọng ngọt lự của người miệt Cần Thơ, [nếu tôi là đàn ông chắc tôi tương tư chị mất thôi!] Một hôm Chị Xuân hỏi tôi rằng:
- Bé Hằng ơi, có ưng lấy chồng người ngoại quốc không em?
Mới nghe mà tôi đã giật thót cả người, không trả lời chị, tôi hỏi lại:
- Sao chị lại hỏi em như vậy?
Chị Xuân cười thấy rõ một bên má lúm đồng tiền, trông chị thật dễ thương! Không cần nghĩ lâu, chị bảo tôi:
- Bé Hằng biết không, chồng chị, anh David đó, có người bạn rất thân, ông ta không phải người Mỹ nhưng là người Spanish [Tây Ban Nha], là Bác Sĩ đó nghen nhỏ. Ổng rất muốn quen với một người phụ nữ Việt Nam để cưới làm vợ. Chị thích nhất bé Hằng nên tính làm mai ông đó cho em đó cưng!
Vì Chị Xuân lớn hơn tôi một con giáp [12 tuổi] nên lúc nào nói chuyện cũng gọi tôi là “bé”. Bấy giờ tôi đủ bình tĩnh để trả lời:
- Chị Xuân à, em thiệt tình cảm ơn chị đã thương mà nghĩ cho em, nhưng em mới qua, còn đi học, với lại em chưa bao giờ nghĩ sẽ lấy chồng ngoại quốc chị à. Mình đâu có nhiều chữ, rủi về biết đâu mà nói chuyện!
Cái dễ thương nhất làm tôi mến chị Xuân là khi đối thoại, chị luôn trả lời chân chất thiệt thà:
- Chèng ơi, cần gì biết nói nhiều đâu em!
Hồi đó tôi còn khờ lắm, chưa hiểu hết ý của chị, nên trả lời:
- Chứ vợ chồng lấy nhau hổng lẽ hổng nói chuyện?
Chị Xuân liếc liếc mắt rồi nháy tôi một cái và nói:
- Thì vợ chồng mà, ở lâu cũng hiểu mờ nhỏ!
Tôi tìm cách nói “ra” thì Chị Xuân cứ nói “dô”. Cuối cùng tôi sợ chị buồn nên hỏi lấn ná qua vấn đề khác:
- Vậy ổng có đạo không chị? Có đi nhà thờ nhà thánh gì không?
Chị Xuân trả lời không do dự:
- Ổng theo Tin Lành em à.
Thế là tôi như trút được ngàn cân:
- Ý! hổng được đâu, em nói chị giận em cũng chịu, em chỉ muốn nếu lập gia đình thì lấy người Việt và phải là người cũng có đạo giống như em thôi.
Chị Xuân chớp chớp đôi mắt như hồi tưởng lại ngày xa xưa nên nói:
- Hồi xưa bên bển chị cũng có chồng là người Việt, cùng quê với chị đó bé Hằng biết không. Lấy chồng năm 18 tuổi, năm sau anh ấy đi lính tử trận, lúc đó chị đang có bầu con Yến. Mấy năm sau chị lên Sàigòn đi làm, gặp rồi quen David, Ba thằng Hoàng bây giờ. Đám cưới lúc đó làm ở nhà thờ Đức Bà. Duyên nợ nhiều khi không như mình muốn đâu em!
Tôi nghe xong câu chuyện thấy thương chị quá, thấy tôi vẫn giữ khăng khăng lập trường của tôi, chị không đả động gì tới chuyện làm mai nữa. Sau này tôi và chị Xuân vẫn thường xuyên liên lạc nói chuyện với nhau.
Thật lòng tôi không kỳ thị người khác đạo. Khi sang đây tôi đã lớn, tôi luôn lập luận với chính mình, mai sau nếu như lập gia đình, chắc chắn người chồng của tôi sau này: Thứ nhất: phải là người Việt Nam - Thứ nhì: phải cùng một niềm tin tôn giáo với tôi, thiếu hai ưu điểm này, kể như “rớt đài”!
Có lần Liên, cô bạn thân của tôi đề cập đến vấn đề “Hôn Nhân Không Cùng Tôn Giáo.” Sau khi nghe tôi dài dòng giải thích, Liên bảo tôi:
- Muốn “thứ” nào chỉ “một thứ” thôi, mi đòi hỏi nhiều quá!
Nhưng tôi cương quyết:
- Không được “cả hai”, thì “qua” sẽ ở diện “độc thân vĩnh viễn”!
Liên ngạc nhiên nói:
- Vậy Hằng không “chấm điểm” “khác” à?
Tôi cười bảo:
- Sao không! Nhưng những thứ ‘khác” chỉ là “phụ” thôi!
Liên tròn mắt hỏi lại:
- Tại sao chỉ là phụ, người ta ai cũng muốn: con nhà giầu, học giỏi, đẹp trai cơ mà!
Tôi bật cười với ý nghĩ của Liên vừa nêu ra, và bảo:
- Nếu “người ấy” hội đủ hai điều kiện đầu tiên như tau mới nói, vậy là được 50 điểm rồi. Về công danh, sự nghiệp, tiền tài, học thức, kể cả tuổi tác nữa .... tất cả đều nằm trong 50 điểm còn lại nữa thôi!
Liên có vẻ không tin tưởng lời tôi vừa nói, nên hỏi lại:
- Lỡ hắn là... “thương phế binh” thì sao?
Lần này tôi trả lời một mạch:
- Thì có trăng sao gì đâu, tau càng không thích đàn ông đẹp.Mi không nghe người ta nói: “Củi khô dễ nấu, chồng xấu dễ xài” hay sao? Quan niệm của tau đàn ông bô trai, tính tình sẽ bay bướm lắm, hay lăng nhăng lít nhít nay em này, mai em khác. Bản tính như thế khó giữ họ ở nhà với gia đình, mình thương chi mấy người như vậy, để lúc nào cũng phập phồng lo sợ, có ngày lên cơn đau tim, chết chắc!
Nhưng Liên lại trở về ý niệm ban đầu:
- Còn nếu “Anh Là Người Ngoại Đạo- Nhưng Tin Có Chúa Ở Trên Cao” thì mi tính sao?
Tôi lắc đầu bảo:
- Không tính toán chi hết. Mi nghĩ xem, giả như lúc ban đầu mới quen hắn theo mình đi lễ, vì không cùng tôn giáo, lẽ dĩ nhiên cung cách khi tham dự thánh lễ sẽ lạng quạng lắm. Một thí dụ nhỏ như: khi mình ngồi, hắn quỳ, mình quỳ, hắn đứng, mình đứng hắn ... hắn dám “nằm” chứ chẳng phải nói chơi đâu!
Lần này Liên, cô bạn tôi, bật cười lớn tiếng:
- Sao mi có thể tưởng tượng ra chuyện kỳ cục như vậy được?
Tôi ngạc nhiên hỏi lại:
- Tưởng tượng gì, sự thật sẽ là như thế! Mi xem đó, “sự thật thì phũ phàng” - tau nói rồi, chẳng thà “ở vậy” cho xong chứ dắt theo một gã cứ như con lật đật như vậy đi lễ, tau chịu không nổi!
Liên có vẻ yếu thế, tôi được thể “ca” thêm:
- Mi không tin phải không? Tưởng tượng là mi có “kép” đi chùa thử xem. Hắn dẫn mi đi chùa với hắn, tau đố mi biết khi nào quỳ, khi nào đứng đó? Bây giờ mở mắt ra chưa, con khỉ!
- Thế Hằng không nghĩ đến chuyện lấy người ngoại đạo để: “cứu vớt một linh hồn” sao?
Tôi nhìn nó mà thương hại. Nhiều khi bạn tôi cứ như người rơi từ cung trăng về. Tôi nghĩ tôi phải làm cho nó tỉnh mộng mới được, nên trả lời:
- Cái gì, lấy người ngoại đạo để cứu vớt một linh hồn ấy hả? Thôi, con lậy mẹ. Linh hồn tau tau còn chưa biết trôi dạt về đâu. Mi phải “biết người biết ta” chứ, rõ là: “Ốc không mang nổi mình ốc còn cõng thêm rêu!” Liệu có cứu nổi hay không, hay cái linh hồn của mình cũng ngả về phía hắn thì rồi đời, con ạ! Với lại tau nghĩ nếu mình không có “bản lãnh” thì đừng mong cứu ai, lo giữ linh hồn mình trước đi đã.
Lúc bấy giờ cô bạn tôi mới “nhìn ra chân lý”, nhưng vẫn cố trêu tôi:
- Được rồi, thôi chúc mi sẽ gặp được người trong mộng như ý muốn. À, mà mi nói mi không quan tâm đến hình dáng “bên ngoài”, vậy tau hứa cầu nguyện cách riêng cho mi đó nghe Hằng, hy vọng “chàng” của mi không đến nỗi giống người kéo chuông “Quasimodo”! [nhân vật chính trong phim The Hunchback of Nortre Dame/Thằng Gù Nhà Thờ Đức Bà].
Nói xong nó cười khanh khách. Tôi cũng đáp lễ lại cho cân xứng:
- Cái anh chàng kéo chuông vậy chứ chung tình lắm đó mi không thấy sao?
Liên lắc đầu chịu thua tôi.
****************
Một thời gian sau gặp lại, Liên đã có gia đình. Nàng than vắn thở dài về việc ông chồng Liên thuộc típ người: “Tôi lấy được vợ tôi thôi nhà thờ!” Tình cảnh đó tôi chỉ còn biết an ủi cô bạn thân, cầu nguyện nhiều.
Nhân kỷ niệm 17 năm Hôn Phối, tôi viết bài này để tặng “Người Bạn Đường cũng như Bạn Đời” của tôi. Phúc Âm Chúa dạy: “Hãy xin sẽ được - Hãy gõ thì cửa sẽ mở.” Cảm tạ Hồng Ân Thiên Chúa đã ban cho con có được “cả hai ”: Anh vừa là Người Việt Nam cùng là Người Công Giáo.
Nguyễn Áo Trắng
